Czym jest UNESCO i co to jest miejsce światowego dziedzictwa UNESCO?
Obiekty światowego dziedzictwa są centrami edukacyjnymi i propagują cele i ideały UNESCO. Skrót oznacza United Nations Educational Scientific and Cultural Organisation. Istnieje już od 1945 roku.
W roku 1963, gdy egipska tama Asuańska stała się zagrożeniem dla świątyni Abu Simbel, dzięki wsparciu UNESCO udało się zgromadzić znaczną sumę pieniędzy na ratunek świątyni. To wydarzenie doprowadziło do idei ochrony ludzkości i ustanowienia obiektów światowego dziedzictwa UNESCO.
Podstawą prawną stała się „Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego”, przyjęta w roku 1972. Celem konwencji jest ochrona zabytków kultury i przyrody o niezwykłej uniwersalnej wartości dla całej ludzkości.
Jaka jest różnica między obiektem światowego dziedzictwa przyrodniczego a kulturowego?
Odpowiednio do kryteriów konwencji obiekty światowego dziedzictwa dzielą się między innymi naobiekty światowego dziedzictwa kulturowego, przyrodniczego i mieszane.
Do grupy światowego dziedzictwa kulturowego zalicza się wybitne zabytki architektury, historyczne dzielnice miast, krajobrazy kulturowe oraz istotne zabytki przemysłowe. Światowe dziedzictwo przyrodnicze obejmuje wyjątkowe krajobrazy przyrodnicze, obszary ochronne dla zagrożonych gatunków zwierząt i roślin oraz niezwykłe formacje geologiczne. Łącznie te obiekty odzwierciedlają kulturową i przyrodniczą różnorodność Ziemii i są cennym dziedzictwem, które wymaga zachowania dla przyszłych pokoleń.
Kryteriami nadawania statusu dziedzictwa przyrodniczego są:
vii. Obiekty charakteryzują się wyjątkowymi zjawiskami przyrodniczymi lub obszarami o niezwykłym pięknie natury i walorach estetycznych.
viii. Obiekty są wyjątkowymi przykładami głównych etapów historii Ziemi, w tym rozwoju życia, trwających procesów geologicznych istotnych w kształtowaniu krajobrazu lub istotnych cech geomorfologicznych lub fizjograficznych.
ix. Obiekt są wyjątkowymi przykładami procesów ekologicznych i biologicznych istotnych dla ewolucji i rozwoju ekosystemów lądowych, słodkowodnych, przybrzeżnych i morskich oraz środowisk roślinnych i zwierzęcych.
x. Obiekty obejmują najważniejsze środowiska i środowiska najbardziej charakterystyczne dla utrzymania in situ różnorodności biologicznej na Ziemi w tym takie, w których bytują gatunki zagrożone o wyjątkowej, uniwersalnej wartości naukowej lub ochronnej.
Więcej informacji o obiektach światowego dziedzictwa UNESCO i ich celach można znaleźć pod adresem: www.welterbedeutschland.de
Quiz wiedzowy o obiektach światowego dziedzictwa UNESCO
Co łączy Piramidy w Gizie ze Starym Miastem w Krakowie? A co Statuę Wolności w Nowym Jorku z lasami bukowymi? Weź udział w analogowym quizie i pochwal się swoją wiedzą o obiektach światowego dziedzictwa UNESCO i rezerwacie biosfery las bukowy Grumsin.
Pytanie 1
W obiektach światowego dziedzictwa można doświadczyć historii ludzkości i planety. Obiekty światowego dziedzictwa to zatem zabytki, nietknięte krajobrazy lub grupy budynków, które …
a) mają znaczenie dla danego kraju i muszą być odpowiednio chronione przez jego mieszkańców.
b) odzwierciedlają istotny okres w historii Europy i z tego powodu muszą być chronione przez nas, Europejczyków.
c) mają niezwykłą wartość dla każdego z nas, a tym samym dla całego świata i dlatego muszą być chronione przez wszystkich.
Prawidłowa jest odpowiedź „c”. Obiekty światowego dziedzictwa są istotne nie tylko dla lokalnych społeczności. Raczej reprezentują one dziedzictwo całej ludzkości. Dlatego muszą być chronieni przez nas wszystkich.
Pytanie 2
O tym, co rozumie się przez obiekt światowego dziedzictwa, traktuje tzw. konwencja UNESCO o dziedzictwie światowym. Aktualnie jest ona podpisana przez przedstawicieli 193 krajów. Tym samym plasuje się wśród kluczowych umów społeczności międzynarodowej w obszarze ochrony i utrzymania …
a) kulturowego i przyrodniczego dziedzictwa ludzkości.
b) kulturowego dziedzictwa ludzkości.
c) przyrodniczego dziedzictwa ludzkości.
Prawidłowa jest odpowiedź „a”. Konwencja o ochronie światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, w skrócie Konwencja dziedzictwa światowego ma na celu ochronę wyjątkowych pomników (jak Katedra Kolońska), grup budynków (takich jak Stare Miasto w Warszawie) oraz miast (jak antyczne miasto-oaza Palmyra) jako dziedzictwa kulturowego oraz ochronę nienaruszonych krajobrazów naturalnych i zjawisk geologicznych (jak las bukowy Grumsin) jako dziedzictwa przyrodniczego ludzkości.
Pytanie 3
To że Konwencja dziedzictwa światowego UNESCO pochodzi z roku 1972 nie jest dziełem przypadku. Jakie zdarzenie historyczne przyczyniło się do przyjęcia konwencji?
a) Powódź we Włoszech w roku 1966, która zniszczyła dużą część Wenecji.
b) Wojna w Wietnamie, której ofiarą w latach od 1955 do 1975 padły cenne azjatyckie świątynie.
c) Budowa zapory asuańskiej, która w roku 1963 groziła zalaniem egipskiej świątyni Abu Simbel.
Prawidłowa jest odpowiedź „c”. W roku 1963 budowa egipskiej tamy w Asuanie groziła zniszczeniem świątyni w Abu Simbel. Aby ratować świątynie, trzeba było ją rozebrać i ponownie złożyć w głębi lądu. To zadanie wykraczało poza możliwości Egiptu. W bezprecedensowej międzynarodowej akcji pomocowej UNESCO zmobilizowało ponad 3000 ekspertów z całego świata oraz zebrało datki w wysokości 80 milionów dolarów. Pozwoliło to uratować świątynię. To wydarzenie dało społeczności międzynarodowej impuls do opracowania międzynarodowej konwencji, zapewniającej ochronę dziedzictwa ludzkości: Konwencji dziedzictwa światowego UNESCO.
Pytanie 4
Pod pojęciem światowego dziedzictwa rozumie się dziedzictwo kulturowe (pomniki, grupy budynków, obiekty) oraz dziedzictwo naturalne (m. in. nietknięte krajobrazy i struktury geologiczne). Które z poniższych miejsc jest wpisane na listę światowego dziedzictwa kulturowego?
a) Historyczna starówka Krakowa.
b) Wielki Kanion.
c) Karpackie lasy bukowe.
d) Morze Wattowe.
Prawidłowa jest odpowiedź „a”. Historyczna starówka Krakowa została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO w roku 1978. Dzięki wielu dobrze zachowanym zabytkom jeszcze dziś możemy obserwować, jak miasto rozwijało się od czasów średniowiecza. Wielki Kanion, lasy bukowe Karpat oraz Morze Wattowe należą do światowego dziedzictwa przyrodniczego ludzkości.
Pytanie 5
Las bukowy Grumsin wplata się w krajobraz, który cechuje się połączeniem lasów, rozległych otwartych przestrzeni oraz głębokich dolin i wzgórz. Dlaczego tak jest?
a) Dlatego, że zwierzęta kopały głębokie dziury i usypywały grunt
b) Ponieważ wydobycie węgla brunatnego pozostawiło głębokie doły.
c) Ponieważ ostatnia epoka lodowcowa zmieniła rzeźbę terenu ogromnymi masami lodu.
Prawidłowa jest odpowiedź „c”. Wpływ na rzeźbę terenu miała ostatnia epoka lodowcowa. Masy lodu przemieszczały się przez krajobraz, tworząc dzisiejszy krajobraz moren czołowych z torfowiskami i małymi zbiornikami wodnymi.
